आरोग्य वार्ता : ‘एअर कंडिशनरमध्येही घाम येत असेल तर…’

सामान्यतः घाम येणे हे देखील निरोगी असण्याचे लक्षण मानले जाते. लहान मुलांपासून वृद्धांपर्यंत घाम येणे ही एक सामान्य प्रक्रिया आहे. जेव्हा या सामान्य प्रक्रियेत असंतुलन निर्माण होऊ लागते तेव्हा अडचण येते. काही लोकांमध्ये, या असंतुलनामुळे, घाम येणे पूर्णपणे थांबते. तर काहींसाठी तो अवकाळी पावसाचा प्रसंगही ठरतो. तुम्हाला माहित आहे का की जर सामान्य पातळीवर घाम येणे हे चांगल्या आरोग्याचे लक्षण असेल तर जास्त घाम येणे हे देखील एखाद्या समस्येचे लक्षण असू शकते. तुम्ही तुमच्या आजूबाजूला असे अनेक लोक पाहिले असतील ज्यांना थोड्याशा उष्णतेमध्येही चेहऱ्यावर, पाठीवर आणि काखेला भरपूर घाम येऊ लागतो. जर हा घाम सोन्याने स्नान केल्यावर, उष्णता वाढवल्यानंतर किंवा जास्त व्यायाम केल्यावर येत असेल तर ही देखील एक सामान्य गोष्ट आहे. परंतु कधीकधी या परिस्थितींव्यतिरिक्‍त, जास्त घाम येणे ही समस्या असू शकते. जास्त घाम येणे कोणत्या आजाराची कारणे आणि उपचार जाणून घ्या.

एअर कंडिशनरमध्येही घाम येतो:
जास्त घाम येण्याच्या स्थितीला वैद्यकीय भाषेत हायपरहायड्रोसिस म्हणतात. सामान्य परिस्थितीत शरीराचे तापमान बाह्य तापमानानुसार संतुलित ठेवण्यासाठी घाम ग्रंथींमधून घाम बाहेर येतो. जेव्हा तापमान संतुलित होते तेव्हा घाम येणे देखील थांबते. परंतु हायपरहाइड्रोसिसने ग्रस्त असलेल्या लोकांमध्ये असे होत नाही. त्याच्या घामाच्या ग्रंथींना विनाकारण घाम येत राहतो. अगदी एअर कंडिशनरमध्ये बसूनही. त्याच वेळी, काही प्रकरणांमध्ये, स्विमिंग पूलमध्ये राहतानाही घाम येऊ शकतो.

हायपरहाइड्रोसिसची लक्षणे:
एक प्रकारचा हायपरहाइड्रोसिस जो प्रामुख्याने हात, पाय, बगल किंवा चेहरा प्रभावित करतो त्याला प्राथमिक हायपरहाइड्रोसिस म्हणतात. संपूर्ण शरीरात किंवा शरीराच्या मोठ्या भागात घाम येण्याच्या स्थितीला दुय्यम हायपरहाइड्रोसिस म्हणतात. म्हणजेच वेगवेगळ्या प्रकारानुसार वेगवेगळी लक्षणे दिसू शकतात.

जास्त घाम येण्याचे कारण
जगभरातील लाखो लोक कोणत्या ना कोणत्या हायपरहाइड्रोसिसने ग्रस्त असतील. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, जास्त घाम येणे हे कोणत्याही धोक्‍याचे लक्षण नाही, उलट ही एक समस्या आहे ज्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी सोपे उपाय केले जाऊ शकतात. प्राथमिक हायपरहाइड्रोसिसची स्थिती देखील आनुवंशिक असू शकते. याचा अर्थ असा असू शकतो की तुमच्या कुटुंबातील कोणाला तरी ही समस्या आली आहे. दुसरीकडे, दुय्यम हायपरहाइड्रोसिसच्या स्थितीमागे, गर्भधारणेपासून मधुमेह, थायरॉईड असंतुलन, रजोनिवृत्ती, चिंता, लठ्ठपणा, पार्किन्सन रोग, संधिवात, लिम्फोमा, संधिवात, कोणताही संसर्ग, हृदयरोग, श्वसन रोग अशी कोणतीही स्थिती असू शकते. किंवा जास्त प्रमाणात दारू पिणे.. काही विशिष्ट प्रकारची औषधे जसे की अल्झायमर रोगावरील औषधे, अँटीडिप्रेसंट्‌स, मधुमेहावरील औषधे, काचबिंदूची औषधे इ. देखील हायपरहाइड्रोसिस होऊ शकतात.

जास्त घाम येणे थांबवण्यासाठी उपचार:
जास्त घाम आल्याने होणाऱ्या शारीरिक समस्या आपल्या जागी आहेत. मात्र यामुळे पीडितेला मानसिक स्तरावरही अनेक गुंतागुंतीचा सामना करावा लागू शकतो. तो सामाजिक परस्परसंवाद टाळतो, स्वतःबद्दल न्यूनगंड विकसित करू शकतो, त्याच्या शरीराबद्दल अतिसंवेदनशील असू शकतो. अशा परिस्थितीत, डॉक्‍टरांचा सल्ला घेणे आणि समस्या ताबडतोब नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न करणे आवश्‍यक आहे.

या गोष्टी लक्षात ठेवा:
-कोणतेही रसायनयुक्‍त साधन, पावडर, लोशन, डीओ इत्यादींचा मनापासून वापर करू नका.
-डॉक्‍टरांनी सांगितलेली कोणतीही औषधी किंवा साधन, डॉक्‍टरांनी सांगितल्याप्रमाणेच मर्यादित काळासाठी वापरा. मनाने या गोष्टींचा कालावधी वाढवू किंवा कमी करू नका.
-एखाद्याने पाहिले किंवा ऐकले असताना स्वत: वर काहीही वापरणे टाळा.
-भरपूर पाणी आणि द्रव आहाराचा अवलंब करा.
-घाम शोषून घेणाऱ्या सुती कपड्यांना प्राधान्य द्या.
-या समस्येपेक्षा तुमच्या मनाचे सौंदर्य आणि तुमचे इतर गुण महत्त्वाचे आहेत हे स्वतःला पटवून द्या. त्यांच्यावर लक्ष केंद्रित करा. तुमची जितकी सकारात्मक विचारसरणी असेल, तितकी तुम्हाला समस्येशी लढण्यासाठी अधिक ताकद मिळेल आणि तुम्ही समस्येवर नियंत्रण मिळवू शकाल. श्‍वास घेण्यास सक्षम असेल.