नवी दिल्ली – हवामान अंदाज एजन्सी स्काय मेटने मंगळवारी मान्सूनचा अंदाज जाहीर केला. स्कायमेटच्या मते 2024 मध्ये मान्सून (Monsoon 2024) सामान्य असेल. एजन्सीने मान्सून हंगाम 102% (5% अधिक-वजा मार्जिन) असण्याचा अंदाज वर्तवला आहे.
जून ते सप्टेंबर या चार महिन्यांच्या पावसाळी हंगामातील सरासरी (एलपीए) 868.6 मिमी आहे. स्कायमेटचे व्यवस्थापकीय संचालक जतिन सिंग यांनी सांगितले की, सुरुवातीला अल निनोचा प्रभाव जाणवेल, परंतु दुसऱ्या सत्रामध्ये त्याची भरपाई केली जाईल. स्काय मेटने यावर्षी दुसऱ्यांदा मान्सूनचा अंदाज जारी केला आहे. यापूर्वी 12 जानेवारी 2024 रोजीही स्काय मेटने मान्सून सामान्य राहण्याची शक्यता व्यक्त केली होती.
स्कायमेटच्या मते, देशाच्या दक्षिण, पश्चिम आणि उत्तर-पश्चिम भागात चांगला पाऊस अपेक्षित आहे. याशिवाय महाराष्ट्र आणि मध्य प्रदेशातही पुरेसा पाऊस होऊ शकतो. बिहार, झारखंड, ओडिशा आणि बंगालमध्ये जुलै आणि ऑगस्टमध्ये पावसात किंचित घट होण्याची शक्यता आहे. जुलै आणि ऑगस्ट हे मान्सूनचे सर्वात सक्रिय कालावधी आहेत. ईशान्य भारतात सुरुवातीच्या पावसाळ्यात सामान्यपेक्षा कमी पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.
स्कायमेटच्या मते, अल निनो झपाट्याने ला लिनामध्ये बदलत आहे. हे एक चांगले लक्षण आहे. अल निनोचे ला नीनामध्ये रूपांतर झाल्याने चांगला मान्सून होत आहे. तथापि, मान्सूनच्या सुरुवातीला अल निनोच्या अवशिष्ट प्रभावामुळे काही पावसाळ्यांवर थोडासा परिणाम होऊ शकतो. पण मान्सून दुसऱ्या टप्प्यात भरपाई देईल. अल निनो ते ला नीनो बदलल्यामुळे हंगाम सुरू होण्यास विलंब होऊ शकतो. हंगामात वेगवेगळ्या आणि असमान पावसाची शक्यता असते, म्हणजे काही ठिकाणी जास्त पाऊस आणि काही ठिकाणी कमी पाऊस पडण्याची शक्यता असते.
अल निनो म्हणजे काय?
अल निनो हा हवामानाचा ट्रेंड आहे जो दर काही वर्षांनी एकदा येतो. यामध्ये पूर्व प्रशांत महासागरातील पाण्याचा वरचा थर तापतो. डब्ल्यूएने अहवाल दिला की, अल निनो गेल्या 65 वर्षांत 14 वेळा प्रशांत महासागरात सक्रिय झाला आहे. त्यापैकी 9 वेळा भारतात मोठ्या प्रमाणावर दुष्काळ पडला होता. 5 वेळा दुष्काळ पडला पण त्याचा परिणाम सौम्य होता.