immunity of children । 2020 हे वर्ष होते जेव्हा संपूर्ण जग थांबले होते. कोविडमुळे लोकांना घरातच राहावे लागले. लॉकडाऊनची परिस्थिती काही लोकांसाठी खूप दुःखद होत, तर काहींसाठी दिलासादायक होते. कारण या काळात जगभरात लाखो मुले जन्माला आली. लॉकडाऊनच्या गोड-कडू आठवणींमध्ये या मुलांचा जन्म संस्मरणीय ठरला, मात्र आता या मुलांशी संबंधित एक अतिशय आश्चर्यकारक बातमी समोर आली आहे.
एका संशोधनानुसार, लॉकडाऊन दरम्यान जन्मलेल्या मुलांची प्रतिकारशक्ती इतर मुलांपेक्षा खूपच चांगली असल्याचे दिसून आले आहे आणि ती मुले कमी आजारी पडत आहे. या संशोधनात असे म्हटले आहे की, ‘लॉकडाऊन दरम्यान जन्मलेल्या मुलांची रोगप्रतिकारक शक्ती आधी जन्मलेल्या मुलांपेक्षा चांगली असते. आयर्लंड विद्यापीठाने नुकत्याच केलेल्या एका संशोधनात ही माहिती समोर आली आहे.’
संशोधनात असे दिसून आले आहे की,’लॉकडाऊन दरम्यान जन्मलेल्या मुलांच्या पोटातील मायक्रोबायोम आधी जन्मलेल्या मुलांपेक्षा कमी ऍलर्जी आहे. कोविडमध्ये जन्मलेल्या केवळ 5 टक्के मुलांना ऍलर्जीचे आजार असल्याचे आढळून आले. इतर मुलांमध्ये हे यापेक्षा जास्त आहे. ज्या पालकांची मुलं लॉकडाऊनच्या काळात जन्माला आली, ते पालक याबद्दल खूप आनंदी आहे.’
स्वच्छ वातावरण
मुलांची प्रतिकारशक्ती वाढण्यामागचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे स्वच्छ वातावरण. या काळात संपूर्ण जग ठप्प झाले, प्रदूषण नगण्य होते, लोकांनी बाहेरचे खाण्याऐवजी घरचे स्वच्छ अन्न खाल्ले. गर्भवती महिला संपूर्ण वेळ स्वच्छ वातावरणात राहिल्या. त्यामुळे मातांनी तसेच वातावरणाने मुलांना नैसर्गिक प्रतिजैविक गुणधर्म दिले. लॉकडाऊन दरम्यान वातावरणातील कमी प्रदूषणामुळे मुलांमध्ये संसर्ग होण्याचा धोका कमी झाला कारण या काळात ते कोणत्याही प्रकारच्या जीवाणू आणि जंतूंच्या संपर्कात येऊ शकत नाहीत.
प्रतिकारशक्ती का सुधारली?
ज्येष्ठ स्त्रीरोग तज्ज्ञ डॉ.नुपूर गुप्ता सांगतात की, ‘गरोदरपणा हा आई आणि मुलासाठी खूप महत्त्वाचा काळ असतो.या काळात आई ज्या पद्धतीने खाते आणि ती ज्या वातावरणात राहते त्याचा थेट परिणाम बाळाच्या आरोग्यावर होतो. त्यामुळे लॉकडाऊनच्या काळात घरातील स्वच्छ वातावरण आणि पौष्टिक आहाराचा परिणाम मुलांची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढण्याच्या स्वरूपात दिसून येत आहे.’
कमी प्रतिजैविक ( एंटीबायोटिक्स ) दिले
प्रोफेसर डॉ जुगल किशोर सांगतात की, या काळात जन्मलेली मुले जास्त बाहेर जाऊ शकत नाहीत आणि लोकांमध्ये मिसळत नाहीत, त्यामुळे त्यांना कोणत्याही प्रकारचा संसर्ग होऊ शकत नाही. यावेळी जन्मलेल्या मुलांना मातांनी दीर्घकाळ स्तनपान दिले आणि त्यांची चांगली काळजीही घेतली. त्यामुळे इतर मुलांपेक्षा त्याकाळातील जन्मलेल्या मुलांची प्रतिकारशक्ती चांगली झाली. तसेच, या काळात, मुले कमी आजारी पडली आणि त्यांना कमी प्रतिजैविक दिले गेले, ज्यामुळे त्यांच्या प्रतिकारशक्तीवर परिणाम झाला नाही. यामुळेच या काळात जन्मलेल्या मुलांची प्रतिकारशक्ती इतर मुलांपेक्षा चांगली असल्याचे आढळून आले आहे. यामुळेच लॉकडाऊन दरम्यान जन्मलेली मुले कमी आजारी पडत आहे.